Κάστρο

Το Κάστρο, ένα μικρό ορεινό χωριό της Θάσου σε υψόμετρο 500 μέτρων, αποτελεί απόδειξη της πλούσιας ιστορίας του νησιού και των εκπληκτικών φυσικών τοπίων που την περικλείουν. Για να φτάσετε στον ιστορικό οικισμό, υπάρχουν δύο τρόποι. 

Για όσους προτιμούν να οδηγήσουν, υπάρχει ένας δρόμος κατάλληλος κυρίως για οχήματα 4x4, που ξεκινά από τα Λιμενάρια ή τον Θεολόγο, απαιτεί προσεκτική οδήγηση και διαρκεί περίπου 35 λεπτά. Για όσους αναζητούν μια πιο καθηλωτική εμπειρία, υπάρχει μια πεζοπορική διαδρομή, η οποία σας συνδέει απευθείας με τη φύση του νησιού.

Το Κάστρο ήτανε κάποτε μεσαιωνικό φρούριο, ενώ παρείχε και καταφύγιο στους κατοίκους από τις επιδρομές των πειρατών. Σήμερα, τα απομεινάρια των αρχαίων πέτρινων τειχών στέκονται ως σιωπηλοί μάρτυρες του ένδοξου παρελθόντος του. Περιτριγυρισμένο από πευκοδάση, σε μια βραχώδη κορυφή, το Κάστρο προσφέρει πανοραμική θέα στη θάλασσα. Αυτό το παλιό μικρό χωριό προσκαλεί όχι μόνο τους εξερευνητές της ιστορίας, αλλά και τους λάτρεις της φύσης που έρχονται να ανακαλύψουν αυτό το γαλήνιο τοπίο.

Από τη δεκαετία του 1960 το χωριό Κάστρο έχει υποστεί σημαντικές μεταμορφώσεις. Πολλά από τα κτίριά του έχουν ανακατασκευαστεί ή αναπαλαιωθεί, στην προσπάθεια αναβίωσης της ιστορικής γοητείας του χωριού και της θασίτικης αρχιτεκτονικής παράδοσης. Παρά τις ενέργειες αποκατάστασης, το Κάστρο παραμένει ακατοίκητο, με σχεδόν μηδενικούς μόνιμους κατοίκους.

Η ηρεμία στο Κάστρο είναι παντού, δίνοντας στο χωριό μια μοναδική, σχεδόν μυστικιστική, αύρα. Ωστόσο, καθώς ο καλοκαιρινός ήλιος ζεσταίνει τις πέτρινες στέγες του, το Κάστρο ξαναζωντανεύει. Απόγονοι παλιών ντόπιων κατοίκων, ιδιοκτήτες ακινήτων, ταξιδιώτες και άλλοι επισκέπτες έλκονται από τη μοναδική χάρη του Κάστρου, περνώντας τα καλοκαίρια τους επανασυνδεόμενοι με την ιστορία, τον πολιτισμό και τις αναμνήσεις που κουβαλά αυτός ο τόπος.

Το όνομα του χωριού, «Κάστρο», προέρχεται από τα απομεινάρια του φρουρίου που βρισκόταν κάποτε στην περιοχή, όταν η Θάσος βρισκόταν υπό τον έλεγχο του Γενοβέζου Dorino I Gattilusio. Εκμεταλλευόμενος τη στρατηγική θέση του χωριού στην κορυφή του βουνού, διέταξε την κατασκευή του φρουρίου, θέτοντας τα αρχιτεκτονικά θεμέλια για το Κάστρο.

Με την πάροδο του χρόνου, το Κάστρο γνώρισε σημαντικές αλλαγές στα δημογραφικά του στοιχεία. Το χωριό αντιμετώπισε περιόδους εγκατάλειψης, καθώς οι αρχικοί κάτοικοι μετανάστευσαν προς αναζήτηση καλύτερων ευκαιριών εργασίας. 

Οι περισσότεροι, μετά το τέλος της πειρατικής απειλής, αποτραβήχτηκαν σε παράκτια μέρη, όπως ακριβώς έκαναν πολλοί χωρικοί και από άλλα ορεινά χωριά, π.χ. το Καζαβίτι και το Ραχώνι, που έστρεψαν την ασχολία τους στη γεωργία και την αλιεία. 

Επίσης, οι καλύτεροι μισθοί τους οδήγησαν στα ορυχεία κοντά στα Λιμενάρια και στην εταιρεία εξόρυξης Speidel. Αυτή η στροφή στην απασχόληση διασφάλισε στους κατοίκους του Κάστρου έναν πιο εύπορο τρόπο ζωής σε σύγκριση με τα περιορισμένα μέσα που διέθεταν στο προγονικό τους χωριό.

Στην καρδιά του Κάστρου χτυπά ο παλμός του: Η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου. Κάθε 17 & 18 Ιανουαρίου, αυτό το έρημο χωριό ζωντανεύει ξαφνικά. Με αφορμή την ονομαστική γιορτή του Αγίου (18 Ιανουαρίου) και της εκκλησίας που φέρει το όνομα του, το Κάστρο προσκαλεί κατοίκους, επισκέπτες και πιστούς από όλες τις γωνιές της Θάσου. 

Εκείνοι ανταποκρίνονται στο κάλεσμα και συγκεντρώνονται εδώ για να γιορτάσουν την πατροπαράδοτη παράδοση, καλλιεργώντας μια βαθιά αίσθηση της κοινότητας. Οι επισκέπτες καλωσορίζονται θερμά στα σπίτια του χωριού, συνοδευόμενοι από τραγούδια και χαρά. Όλοι μαζί κάνουν πρόποση στις ευλογίες του Αγίου Αθανασίου, διατηρώντας το πνεύμα της γιορτής ζωντανό καθ' όλη τη διάρκεια της νύχτας.

Το 1804 η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου κατασκευάστηκε σε σαράντα ημέρες, ένα επίτευγμα συλλογικής προσπάθειας ολόκληρης της κοινότητας του χωριού. Τα θεμέλια και οι τοίχοι του ιερού ναού αποτελούν μέρος της ιστορίας του τόπου, καθώς για την κατασκευή τους χρησιμοποιήθηκαν πέτρες από τα ερείπια του μεσαιωνικού κάστρου. Αναγνωρίζοντας την ιστορική και αρχιτεκτονική της σημασία, η εκκλησία χαρακτηρίστηκε ως ιστορικό μνημείο το 1980, και στέκεται περήφανα ως μία από τις παλαιότερες εκκλησίες της Θάσου.

Αν βρεθείτε στο σμαραγδένιο νησί, επισκεφθείτε οπωσδήποτε αυτό το υπέροχο μέρος. Και μην ανησυχείτε, θα βρείτε μια μικρή ταβέρνα στο κέντρο του χωριού για να ξαποστάσετε, να πιείτε αναψυκτικά και να δοκιμάσετε παραδοσιακές λιχουδιές, όπως τραγανά τηγανητά κεφτεδάκια. Πριν φύγετε, μπορείτε να αγοράσετε παραδοσιακά τοπικά προϊόντα, για να τα πάρετε μαζί σας στο σπίτι και να κρατήσετε αυτό το μοναδικό μέρος στην καρδιά σας για λίγο περισσότερο.